Ukrayna savaşında üç yılın ardından artık kalıcı bir ateşkesin mümkün olup olmadığı bugün İstanbul'da görüşülecek. İşte görüşmelere dair tüm bilinenler:

DW Türkçe'nin haberine göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin geçen Pazar günü gece yarısı gazetecilere yaptığı açıklamada Ukrayna ile İstanbul'da masaya oturmayı önerdi. Putin, "Herhangi bir önkoşul olmaksızın, ciddi müzakerelere hazırız ve bu görüşmelere 15 Mayıs Perşembe günü İstanbul'da başlamayı teklif ediyoruz" dedi.

ABD Başkanı Donald Trump aynı gün kendi sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Ukrayna derhal bunu kabul etmeli" ifadesini kullandı.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ise Putin ve Trump'tan gelen açıklamalar üzerine ertesi gün İstanbul'a bizzat geleceğini açıkladı, Putin'i de aynı şeyi yapma "cesareti" göstermeye çağırdı.

Zelenskiy'nin bu çıkışı Şubat 2022'de Rusya'nın Ukrayna'ya saldırması ile başlayan savaşın başından beri iki düşman ülke liderinin ilk kez yüz yüze gelebileceği beklentisine yol açtı. Zelenskiy bugün Türkiye'de olacak ancak Moskova'dan gece saatlerinde gelen açıklama aynı adımı Putin'in atmayacağı şeklinde yorumlandı. Rusya görüşmeler için savunma ve dışişleri bakan yardımcılarının İstanbul'a geleceğini duyurdu. Listede bakan seviyesinde bir isim yer almadı. 

Rus heyetine Devlet Başkanı'nın yardımcısı Vladimir Medinsky başkanlık edecek. Heyette ayrıca Dışişleri Bakan Yardımcısı Mikhail Galuzin, Rus Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı Ana Müdürlüğü Başkanı Igor Kostyukov ve Savunma Bakan Yardımcısı Alexander Fomin de yer alıyor.

ABD Başkanı Donald Trump dün Suudi Arabistan ziyareti sonrası yaptığı açıklamada, eğer Putin gelirse kendisinin de İstanbul'a hareket edeceğini söylemişti. ABD Başkanı, "Biliyorum (Putin) benim orada olmamı istiyor ve bu mümkün. Eğer savaşı bitireceksek bunu düşüneceğim" dedi.

Trump göreve geldikten kısa süre sonra yaptığı bir açıklamada Putin ile Mayıs ayı içinde Suudi Arabistan'da görüşmeyi planladığını belirtmişti.

Türkiye ise olası Trump-Putin görüşmesine ev sahipliği yapmak istiyor. ABD ve Rusya dışişleri bakanları geçtiğimiz haftalarda Riyad'da bir görüşme gerçekleştirmişti.

Cuma günü ise Ukrayna savaşı gündemiyle İstanbul'a Trump'ın üst düzey danışmanı Steve Witkoff ile ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun geleceği açıklandı. Trump'ın özel elçisi Keith Kellogg daha önce Amerikan basınına verdiği demeçte, "Umarım Başkan Putin orada olur, eğer öyleyse Başkan Trump da gelecek. Bu gerçekten inanılmaz bir toplantı olur. Gerçekten hızlı bir barışa ulaşabileceğimize inanıyorum" diye konuşmuştu.

Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, ABD'nin önerisi üzerine 30 günlük ateşkese hazır olduklarını ilan etmişti. Geçen Cumartesi günü Kiev'e seyahat eden Almanya, Fransa, İngiltere ve Polonya liderlerinin güçlü şekilde desteklediği öneri gereği Pazartesi sabahı silahların susması gerekiyordu. Ancak bu teklifi görmezden gelen Putin bugünkü İstanbul görüşmelerine işaret etti. Tarafların gündeminde öncelikle "ön şartsız 30 günlük ateşkes" teklifinin olması bekleniyor.

Görüşmede bir ateşkes sağlanması halinde, bu Ukrayna için ilk olmayacak. Putin savaş boyunca birkaç kez enerji altyapısını hedef almamayı kabul etmişti. Ayrıca geçen Paskalya Bayramı'nda ve son olarak İkinci Dünya Savaşı'nın 80'inci yıl kutlamaları sırasında geçici ateşkesler uygulandı. Ancak bu kez bir barışla sonuçlanabilecek, kalıcı ve kapsamlı bir anlaşma beklentisi var.

Avrupalı liderler görüşmelerde Rusya'nın 30 günlük ateşkes önerisini kabul etmemesi halinde, Ukrayna'ya silah yardımlarını artırma ve Rusya'ya daha fazla ekonomik yaptırım uygulama tehdidinde bulunuyor. Ancak halihazırda alınan önlemler göz önünde bulundurulduğunda Rusya'ya yönelik ilave yaptırımlar konusunda Brüksel'in hareket alanının dar olduğu yorumları yapılıyor.

Öte yandan tarafların İstanbul'dan eli boş ayrılması halinde Almanya üzerinde uzun menzilli Taurus füzelerinin Kiev'e teslimatı yönünde baskının artacağı değerlendiriliyor. Almanya'da iş başı yapan yeni hükümetin bu silahları Ukrayna'ya vermek konusunda Olaf Scholz hükümetine göre daha istekli olduğu yorumları yapılıyor.

İstanbul'daki görüşme, Ukrayna ve Rusya arasında ilk yüz yüze diyalog olmayacak. Moskova'nın topyekûn işgal emrini vermesinden birkaç gün sonra, 28 Şubat 2022'de Rusya ve Ukrayna'dan müzakereciler Belarus'ta bir araya gelmişti. Daha sonra 29 Mart 2022'de İstanbul'da taraflar arasında yüz yüze bir görüşme daha yapılmıştı. İstanbul'daki toplantı işgalin başından beri bir anlaşmaya en çok yaklaşılan an olarak gösteriliyor. Ancak Nisan 2022'deki Buça katliamı sonrasında müzakereler tamamen durdu.

Rus askerinin başkent Kiev'in banliyölerinden olan Buça'dan püskürtülmesinden sonra gazeteciler ve Ukrayna ordusu kente girmiş, yüzlerce sivilin kurşuna dizilerek katledildiği ortaya çıkmıştı.